Lesson 11: Ізгі хабарды уағыздау

► Студент топқа 1 Қорынттықтар 1:17-25 үзіндісін оқып шықсын. Құдайдың адасқандарды құтқару әдісі қандай?

Яһудилер өз халқын азат ететін күшті іздеді. Олар оның нәтиже беретінін дәлелдеу үшін күш белгілері бар хабар алғысы келді.

Басқа ұлттықтар өмірді түсіну және дүниеде табысқа жету үшін даналық іздеді: олар қалаған нәрсеге қалай қол жеткізуге болатынын көрсететін хабарды қалады.

Айқыш мойынсұнушылық пен құрбандықты білдіреді. Билікке ұмтылған еврейлерге бұл әлсіздіктің белгісі болып көрінді. Дүниелік даналықты іздеген басқа ұлттықтарға бұл ақымақтық болып көрінді. Шындығында Құдайдың құдіреті мен даналығы Мәсіхтің өлімінде ашылды. Айқыш Құдайдың әлсіздігі мен ақымақтығы сияқты болып көрінді, бірақ ол адамның барлық күш-жігерінен асып түсті.

Ізгі хабар адамзаттың табиғи, күнәкар қалауларына қайшы келеді. Ол тәубеге келуге және Құдайға мойынсұнуға шақырады. Бұл ақымақтық болып көрінуі мүмкін, өйткені адамдар қалаған нәрсені қалай алуға болатыны туралы естігісі келеді.

Құдай адамдарды құтқару үшін Ізгі хабарды пайдаланады. Ол Ізгі хабар таратуды сенушілерге тапсырды. «Уағыздау» сөзі көпшілік алдында сөйлеп тұрған адамға ғана емес, Ізгі хабарды әртүрлі формада жеткізуге де қатысты. Үзіндінің мағынасы көпшілікке уағыз айту Құдайдың таңдаған әдісі дегенді білдірмейді. Оның мәні мынада: Ізгі хабар - Құдайдың әдісі.

► Айқышты уағыздау сенбейтіндер үшін ақымақтық деп айтқан бұл үзінді нені білдіреді?

«Уағыз» сөзі Құдай Сөзін жеткізудің әртүрлі формаларына қатысты кең мағынада қолданылуы мүмкін. Дегенмен, бұл сабақта біз «уағыз» сөзін әдеттегі мағынасында қолданамыз, яғни адам қауымға Құдай Сөзін айтқан кезде.

Ізгі хабарды уағыздау - Ізгі хабарды қауымға ұсыну. Бұл жай ғана Киелі жазбаның кез келген тақырыбын немесе үзіндісін айтып беру емес. Бұл - Ізгі хабардың презентациясы.

Ізгі хабарды уағыздаушы әдетте тыңдаушыларды Құдайдың шақыруына дереу жауап беруге сендіруге тырысады, сонда олар дәл сол сәтте құтқарылады. Уағыз тыңдаушыларды осы шешімді қабылдауға ынталандыратындай жасалған.

Ізгі хабарды уағыздау мазмұны мұқият таңдалуы керек. Уағыздың мақсаты білім беру емес. Уағыздаушы тыңдаушыларға тәубе ету туралы шешім қабылдауға қажетті ақпаратты беруге тырысады. Бұл Ізгі хабардың негіздерін, сондай-ақ тыңдаушының Құдайдың шақыруына қалай жауап беруі керек екенін және шешімнің салдары қандай болатынын түсіндіруді қамтиды.

Уағыз тыныш, тәртіп сақталған жерде, мысалы, қауым ғимаратында немесе адамдар жиналған басқа жерде өтуі мүмкін. Көпшілік бұл хабарды жақсы қабылдауы да, қабылдамауы да мүмкін.

► Ізгі хабардың қай жерлерде уағыздалғанын көрдіңіз?

Қауымда уағыздау мен басқа жерлерде уағыздаудың айырмашылықтары болғандықтан, біз алдымен қауымдағы Ізгі хабар уағызына қолданылатын нұсқаулар береміз.

(1) Жазба үзіндісін түсіндіріңіз.

Құдай Сөзі күшті, сондықтан уағыздаушы оны қолдануы керек. Үзіндінің көп болуы немесе уағыздаушы ұзақ уақыт оны егжей-тегжейлі түсіндіруге міндетті емес. Ол Ізгі хабарға қатысты аяттарды қолдануы керек. Құдай Сөзінің күші қолданылуы үшін ол өзінің ең маңызды мәлімдемелерінің Жазбаларға негізделгеніне көз жеткізуі керек. Ол аяттың бір бөлігін оның контекстіндегі мағынасынан басқа мағынада қолдану үшін таңдамауы керек.

(2) «Тәубе ету» және «сенім» терминдеріне анықтама беріңіз.

Тыңдаушыларда бұл терминдердің нені білдіретіні туралы қате түсінік болуы мүмкін. Олар тәубеге келу өміріңді түзеуді білдіреді, сонда Құдай сені қабылдайды деп ойлауы мүмкін. Олар тәубе ету сіздің күнәларыңыз үшін қатты өкініп, одан құтылуға дайын екеніңізді білдіретінін білуі керек.

Тыңдаушылар сенім дегеніміз дінге сену немесе діни әдет-ғұрыптарды орындау деп ойлауы мүмкін. Олар құтқару сенімі құтқарылу үшін Мәсіхтің бізді өтейтініне толық сенім арту екенін білуі керек.

(3) Адам сенімге келгеннен кейін мәсіхші болатынын атап өтіңіз.

Көптеген адамдар мәсіхші болу нені білдіретіні және адамның қалай мәсіхші болатыны туралы қате түсініктерге ие. Олар уағыздаушы олардың көбірек діндар болғанын немесе оның қауымның бір бөлігі болғанын қалайды деп болжауы мүмкін. Олар оның тек қатал өмір сүруін қалайды деп ойлауы мүмкін. Сенімге келу кезінде күнәкардың өкінетінін, кешірім алатынын және Құдаймен жеке қарым-қатынас бастайтынын айтыңыз.

(4) Адамдардың өздерін мәсіхші деп санайтын қате себептерін жоққа шығарыңыз.

Кейбір қоғамдарда адамдардың көпшілігі өздерін мәсіхшіміз деп ойлайды. Олар қауымда болған, жақсы істер жасаған, белгілі бір нәрселерге сенген немесе қандай да бір рухани тәжірибе болғандықтан, өздерін мәсіхшіміз деп ойлауы мүмкін. Сенімге келуге баса назар аударып, Құдаймен қарым-қатынастағы өмірді және тәубе келгеннен кейінгі мойынсұнушылықты сипаттаңыз.

(5) Қауымға бармайтын адамдар сізді түсінетініне көз жеткізіңіз.

Сенушілер ғана білетін терминдерді қолданбаңыз. Сенбеушілер түсінбейтін діни әдет-ғұрыптарға сілтеме жасамаңыз.

► Қауымыңызда қолданылатын қандай терминдерді сенбеушілер түсінбеуі мүмкін?

(6) Кешірімді, Құдаймен қарым-қатынасты және мәңгілік өмірді ұсыныңыз.

Бұл құтқарудың ең маңызды артықшылықтары. Күнәкарларға келетін үкім мен мәңгілік жазаны сипаттау арқылы күнәкардың жағдайының ауырлығын көрсетіңіз.

(7) Ізгі хабарда уәде етілмеген артықшылықтарды уәде етуден аулақ болыңыз.

Егер адамдар құтқарылу Құдайдың немесе қауымның материалдық игіліктерін, өркендеуді, аурудан айығуды немесе жағдайының жақсаруын қамтиды деп ойласа, олар құтқаруды шынайы тәубе етпей қабылдауға тырысуы мүмкін.

Сіз Құдай адамның өмірін басқаратын болса, Ол басшылыққа алатынын, батасын беретінін және мәселелерді шешуге көмектесетінін түсіндіре аласыз. Алайда біз олардың мәсіхші болған жағдайда барлық мәселелері шешіледі деп уәде бермеуіміз керек. Кейбір адамдардың өмірі қуғын-сүргінге байланысты қиындай түсуі мүмкін.

(8) Сенімге келуді жергілікті қауым мүшелігімен байланыстырмаңыз.

Қауым мүшелігі адам шынымен өзгергеннен кейін қол жетімді болуы керек, бірақ мүшелікке кіру шарттары сенімге келгеннен кейін түсіндірілуі керек. Адамды тәубеге келтіруге тырысқанда, мүшелікке кіру талаптары туралы айтпаңыз. Ізгі хабар таратушы тыңдаушыны Құдайға әкелуге тырысуы қажет.

► Құтқарылу үшін қажет емес, бірақ қауымда мүшелікке кіруге қойылатын қандай талаптар бар?

(9) Сенімге келуге талаптар қоймаңыз. Ол талаптар жетілумен бірге келеді.

Тыңдаушыны мойындаған күнәларына өкінуге шақырыңыз. Оған өмірдің ережелері туралы айтпаңыз. Ол мәсіхші болмайынша және біраз уақыт өтпейінше оларды түсінбейді. Тәубе етуге және сенімге келуге шақыру қазірдің өзінде жеткілікті күрделі. Ізгі хабарды қабылдамауға себеп болатын нәрселерді қоспаңыз.

(10) Олардың не істегенін қалайтыныңызды түсіндіріңіз.

Тыңдаушы дұға етіп, Құдайдан кешірім сұрау керектігін біледі деп ойламаңыз. Ол алға шығып, тізе бүгуді біледі деп ойламаңыз. Тыңдаушыларды Ізгі хабарды қабылдауға шақырғанда, оларға не істеу керектігін нақты түсіндіріңіз. Қауымда ұялатын адамға мұны қалай жеңілдетуге болатынын қарастырыңыз.

Адамдар әртүрлі себептермен алтарьда дұға ету үшін жиналуы мүмкін. Кейде бақташы адамдарды әртүрлі қажеттіліктер үшін дұға етуге шақырады. Мұнда берілген ұсыныстар алтарьда дұға етудің барлық жағдайларына қатысты болмауы мүмкін. Бұл ұсыныстар Ізгі хабар уағызынан кейін шақыруға жауап бергендермен дұға етуге қатысты.

Бақташы қауымдардағы кейбір адамдардың құтқарылу үшін дұға ететіндерге көмектесуге дайын екеніне көз жеткізуі керек. Ол Ізгі хабарды уағыздағанда және дұға етуге шақырғанда қызметшілер көмектесе алу үшін, оларды үйретуі керек.

Кейде адамдарға дұға етуге көмектескісі келетін адам көмектесудің орнына кедергі жасайды. Бақташы мәселелерді бақылап, көмектесуге дайын болуы керек. Егер көмектескісі келетін адам сиыну уақытында тұрпайы мінез-құлық көрсетіп не дұрыс емес кеңес беріп кедергі жасаса, бақташы мәселені шешуге қажет нәрсені істеуі керек.

Біз адам бір сәтте тәубе етіп, сене алады және сенімге келгендігін сезіне алады деп сенеміз: іздеп жүрген адамдармен сиыну туралы нұсқаулық осы түсінікке негізделген.

(1) Сиынатын әрбір адамға кем дегенде бір жетілген сенуші көмектесуі керек.

Дұға ететін адамды жалғыз қалдырмаңыз, оған көмектесіңіз; біз әрбір іздеушінің белгілі бір жеңіске жеткенін қалаймыз.

(2) Адамның не үшін сиынып жатқанын біліңіз.

Адам құтқарылу үшін дұға етіп жатыр деп ойламаңыз. Тіпті Ізгі хабар уағызынан кейін де адамдар алтарьға әртүрлі себептермен келеді. Дұға етушінің сөзін бөлмеңіз, бірақ бір уақытта оған көмектесетін сенуші: «Құдайдың сен үшін не істегенін қалайсың?» деп сұрауы керек. Сонда сенуші сол адаммен оның кез келген мұқтаждығы үшін дұға ете алады.

(3) Адамды шынайы тәубе етуге шақырыңыз.

«Сіз күнә үшін тәубе етуге дайынсыз ба және Құдайдың сізді күнәдан құтқарғанын қалайсыз ба?» - деп сұраңыз. Оны Құдайдың алдында тәубе етуге шақырыңыз. Егер ол кісіде адамдарға қарсы жасаған күнәлары болмаса, ол бақташының немесе басқа адамның алдында тәубе етуге міндетті емес.

(4) Адамды Құдайдың кешіретініне сендіріңіз.

Оған Құдайдан кешірім сұрау керектігін және Құдайдың кешіретін уәдесіне сену керектігін айтыңыз. Егер ол күмәнданса, оған Жазбадағы уәдені көрсетіңіз (Жоханның 1-хаты 1:9, Жохан 3:16, Римдіктерге 5:8).

Егер адам өз сөзімен дұға ете алмаса, көмектесіп жатқан сенуші оған оның артынан қайталап, дұға етуді ұсына алады. Бұл мынадай дұға болуы мүмкін:

“Ием, мен күнәкар екенімді және мәңгілік жазаға лайық екенімді білемін. Мен күнәларым үшін кешірім сұраймын және олардан бас тартуға дайынмын. Мен соған лайық болғандықтан емес, қайта Иса мен үшін өлгендіктен кешірім сұраймын. Құтқарғаның үшін алғыс айтамын. Бұдан былай мен Сен үшін өмір сүремін.”

Әдетте, адамға толық жеңіске жету үшін дұға ету қиын болса, онда ол тастағысы келмейтін күнә бар. Ол шынайы тәубе етпейінше кешірімге сене алмайды.

(5) Сенімге жаңадан келген адамнан куәлігін айтып беруін сұраңыз.

Егер адам жеңіске жеткендей болып көрінсе, біреу одан: “Құдай сен үшін не істеді?” – деп сұрауы қажет. Оны нақты бір мәлімдеме жасауға шақырыңыз. Ол қауым алдында куәлік бере алады, бірақ ол, ең болмағанда, онымен бірге дұға еткендерге бұл туралы айтуы керек.

(6) Құтқарылу туралы анықтаманың қағаз бетіндегі нұсқасын беріңіз.

Сенімге келген адамға өзімен бірге алып жүру үшін құтқарылу анықтамасының қағаз бетіндегі нұсқасын беру керек. Ол қағаз құтқаруды түсіндіруі керек. Бұл оған не болғанын түсінуге көмектеседі және басқаларға түсіндіруге көмектеседі.

(7) Шәкірттіктің алғашқы қадамын жоспарлаңыз.

Шәкірттіктің алғашқы қадамы әдетте бақташымен немесе жетілген сенушімен кездесу болып табылады. Сенімге келген адам онымен не болғанын түсінетініне көз жеткізіңіз. Осыдан кейін ол шағын топқа қосыла алады немесе біреумен үнемі кездесіп тұра алады.

Сондай-ақ біреу оның үйіне барып, оның отбасы оның сенімге келгендігі туралы білетініне көз жеткізіп, қауымға шақыруы керек. Олармен Ізгі хабар бөлісу мүмкіндігі пайда болуы мүмкін.

► Қауымыңызда ізденушілермен дұға етудің әдістері қандай? Жоғарыда аталған нәрселерді қосу үшін не істеу керек?

Басқа жерде уағыздау қауымға бармайтын адамдарға жетуге бағытталған. Бұл қиын, себебі тыңдаушылар басқа мақсатпен жиналады және олар уағызға назар аудармауы мүмкін. Ол жерде қауымдағыдай қауым тарапынан жасалған табыну атмосферасы жоқ.

Басқа жерде уағыздауға қойылатын айқын талап - уағыздаушының даусы адамдар ести алатындай қатты болуы немесе қандай да бір күшейткіш құрылғыны қолдану.

Мұндай уағыздың бірінші қиындығы – назар аудару. Ол жақтағы адамдар тыңдап, тыңдамайтындарын тез шешеді. Кейбіреулері бірнеше минут бойы сізді мұқият тыңдаса, басқалары бір немесе екі сөйлемнен оларға қызық не қызық емес екенін анықтауы мүмкін.

Уағыздаушы қысқа сөйлемдерді қолдануы керек және әрбір сөйлемде құнды мәлімдеме болуы керек. Ол әрбір сөйлем кейбір тыңдаушылар еститін бірінші сөйлем болатынын есте ұстауы керек. Әрбір сөйлемді мәнді қылу арқылы ол адамдардың назарын өзіне бұра алады. Егер ол топтың назарын аударса, ол мысалдарды айтып, ойды егжей-тегжейлі түсіндіре алады.

Мүмкіндігінше, уағыздаушының қасында сенушілер тобы болуы керек. Адамдар басқалардың тыңдап жатқанын көрсе, олар тоқтап, тыңдайды. Егер уағыз алдында музыканттар музыка ойнаса, әдетте бұл көпшілікті қаратуға көмектеседі.

Уағыздаушы тыңдаушыларды алға шығып, құтқарылу үшін дұға етуге шақыруы керек.

Көмекшілер қағаз бетіне шығарылған материалдарды адамдарға таратуы керек.

► Сіздің аймағыңызда көшеде уағыздауға болатын қандай жерлер бар?

Енді әрбір студент өзімен бірге алып келген Ізгі хабар уағызына қарауы керек. Ол Ізгі хабарды уағыздау бойынша 10 нұсқаулықты қалай орындайтынын қарастыруы керек. Ол оны қалай қайта қарау керектігін жоспарлауы керек.

Топта әрбір студенттің уағызын талқылауға уақыт болмауы мүмкін, бірақ мысал ретінде олардың бірнешеуін қарастыру керек.

Келесі сабақ сабақты қамтымауы керек. Студенттер өздерінің Ізгі хабар уағыздарын айтып, содан кейін оларды талқылауы керек. Оларға уағыздарды толығымен уағыздау қажет емес, бірақ әрқайсысы 5-7 минуттық презентацияға дейін қысқарту керек. 12-сабақты практикалық сабақтан кейінгі келесі сабақта пайдалану керек.

Осы сабақтың нұсқаулықтарына сәйкес Ізгі хабар уағызын дайындаңыз. Уағызды толықтай жазып шығудың қажеті жоқ, бірақ негізгі мәлімдемелер жазылуы керек. Оны талқылау үшін келесі сабаққа әкеліңіз.