Lesson 6: ეზრა-ესთერი

ამ გაკვეთილის ბოლოს, სტუდენტმა უნდა:

(1) შეძლოს ეზრას, ნეემიას და ესთერის ძირითადი თემების გამოკვეთა.

(2)გააცნობიეროს ეზრას, ნეემიას და ესთერის ქრონოლოგიური ურთიერთკავშირი.

(3)იცოდეს აღდგენის პერიოდის ძირითადი მოვლენები.

(4)ესმოდეს ლიდერობის პრინციპები ნეემიას ცხოვრებიდან.

(5)აფასებდეს ღვთის განგებულებას ესთერის წიგნში.

(6)დაუკავშიროს ეზრას, ნეემიას და ესთერის მთავარი გზავნილი დღევანდელ ქვეყნიერებას.

წაიკითხეთ ეზრა, ნეემია და ესთერი.

დაიზეპირეთ ნეემია 2:17 და ესთერი 4:14.

ბოლო სამი ისტორიული წიგნი მოიცავს კიროსის მიერ ბრძანების გაცემის შემდგომ წლებს, რომლის შედეგადაც ებრაელებს იერუსალიმში დაბრუნების უფლება მიეცათ (2 ნეშტთა 36:22-23; ეზრა 1:1-4). ისინი ასახავს გადასახლებულთა იერუსალიმში დაბრუნებას, ტაძრისა და იერუსალიმის კედლების აღდგენას და იმ სირთულეებს, რომლებიც დაბრუნებულ დევნილებს შეექმნათ ქალაქის აღდგენისას. ეს წიგნები მნიშვნელოვანია აღთქმის ისტორიაში ორი მიზეზის გამო.

• ეზრა და ნეემია გვაჩვენებენ, თუ რა სირთულეებს აწყდებოდა ღვთის ხალხი სულიერი და ეროვნული თვითმყოფადობის შენარჩუნებისას. ტაძრის აღდგენა და გამოღვიძება ეზრას წიგნში აღადგენს ისრაელის სულიერ იდენტობას. კედლების აღდგენა ნეემიაში მნიშვნელოვანი ნაბიჯია ისრაელის ეროვნული იდენტობის აღსადგენად.

• ეს წიგნები გვიჩვენებს, თუ როგორ ზრუნავს ღმერთი თავის ხალხზე გადასახლების შემდგომ წლებში. ეზრა და ნეემია გვაჩვენებენ ღვთის მზრუნველობას დაბრუნებულებზე; ესთერი გვაჩვენებს ღვთის მზრუნველობას მათზე, ვინც ჯერ კიდევ სპარსეთში იმყოფებოდა.

ეზრა-ნეემიას ერთობა

ებრაულ ბიბლიაში ეზრა და ნეემია ერთი წიგნია. ქრისტიანულ ბიბლიებში ისინი არ იყო დაყოფილი მეოთხე საუკუნემდე. ამ წიგნებს ბევრი რამ აქვთ საერთო:

• მათ აქვთ ერთი და იგივე ისტორიული გარემო.

• ორივე ეხება იერუსალიმში დაბრუნებას სპარსეთში არტაქსერქსე I-ის მეფობის დროს.

• ორივე შეიცავს ებრაელი ხალხის სიებს.

• ნეემია 7-12 აჯამებს როგორც ეზრას, ასევე ნეემიას რეფორმებს.

თემა: გადასახლებიდან დაბრუნება

თარიღი: 538 – 458 წ. ძვ. წ.

ეზრას წიგნი ორ დაბრუნებას ასახავს. ის გვიჩვენებს ტაძრის აღდგენას, ისევე როგორც გამოწვევებს, რომლებსაც დაბრუნებულები აწყდებიან.

ტრადიციულად, ეზრა აღიარებული იყო ეზრა-ნეემიას წიგნების ავტორად, ისევე როგორც 1 და 2 ნეშტთას შესაძლო ავტორად. ის, რომ კიროსის ბრძანება მეორდება მე-2 ნეშტთას ბოლოს და ეზრას დასაწყისში, აჩვენებს ამ წიგნების ერთიანობას.

ეზრა ლევიანი იყო, აარონის შთამომავალი (ეზრა 7:1-5). ის ემსახურებოდა თავის თანამემამულე ებრაელებს ტყვეობაში და შემდეგ, 458 წელს ძვ. წ. გაუძღვა ჯგუფს იერუსალიმისკენ. ის სულიერ წინამძღოლად მსახურობდა, როდესაც 444 წელს ძვ. წ. ნეემია დაბრუნდა. მათ ერთად განახორციელეს სულიერი, ეთიკური და მორალური აღორძინება. ეზრა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი იყო ხალხის ღვთის სიტყვისკენ მობრუნებაში.

ეზრას სტრუქტურა

ზერუბაბელის დაბრუნება (1–6)

დაბრუნება (1–2)

ბაბილონის აღების შემდეგ კიროსმა ებრაელებს იერუსალიმში დაბრუნების უფლება მისცა. ისტორიულად, ეს შეესაბამება სპარსეთის მმართველების პოლიტიკას. სპარსეთის მმართველები ხშირად აძლევდნენ დამარცხებულ ხალხებს სამშობლოში დარჩენის უფლებას. ღმერთი მოქმედებდა წარმართი მმართველის მეშვეობით, რათა განეხორციელებინა თავისი სუვერენული განზრახვა თავისი ხალხისთვის. იგივე ნიმუშს ვხედავთ ახალ აღთქმაში, როდესაც ღმერთმა მესიის დაბადებისთვის კეისარ ავგუსტუსის მეშვეობით მიიყვანა იოსები და მარიამი დავითის ქალაქში, ბეთლემში.

ეზრას წიგნი იწყება დაბრუნებით ზერუბაბელის ხელმძღვანელობით, მათ შორის 49 697 დაბრუნებულის აღწერით. ზერუბაბელი, დავითის შტოს წევრი, სპარსელებმა განაწესეს ხელმძღვანელ თანამდებობაზე და დაბრუნებული გადასახლებულთათვის იმედის სიმბოლოდ იქცა.

საქმიანობა: ტაძრის აღდგენა (3–6)

იერუსალიმში ჩასვლის შემდეგ ხალხმა დაიწყო ტაძრის მშენებლობა (536 წ. ძვ. წ.; ეზრა 3). მათ აღადგინეს ღვთისმსახურება და ჩაუყარეს საფუძველი ტაძარს. თუმცა, იერუსალიმის მახლობლად მცხოვრები სამარიელები ეწინააღმდეგებოდნენ აღმშენებლობას და შეძლეს სამუშაოს შეჩერება (ეზრა 4).[1]

ეზრას მე-4 თავსა და მე-5 თავს შორის დაახლოებით 15 წელია შუალედი. ეზრას მე-4 თავი მთავრდება დაახლოებით 534 წლით ძვ. წ. როდესაც სამარიელთა წინააღმდეგობამ შეაჩერა ტაძრის მშენებლობის სამუშაოები. ეზრას მე-5თავი იწყება მუშაობის განახლებით 520 წ. ძვ. წ. „ტაძრის წინასწარმეტყველების“ ანგიასა და ზაქარიას გამხნევებით. ტაძარი დასრულდა 516 წ. ძვ. წ.; ეზრას მე-6 თავში აღნიშნულია ტაძრის მიძღვნის დღესასწაული.

ეზრას დაბრუნება (7-10)

დაბრუნება (7-8)

ზერუბაბელის დაბრუნებიდან ოთხმოცი წლის შემდეგ ეზრამ 1758 ადამიანი დააბრუნა იერუსალიმში. „ეზრამ გული დადო, რომ შეესწავლა უფლის კანონი და შეესრულებინა ის, რომ ესწავლებინა მისი დადგენილებები და წეს-ჩვეულებები ისრაელში” (ეზრა 7:10). მან ღვთის ხალხში სულიერი გამოღვიძება გამოიწვია.

საქმიანობა: სოციალური რეფორმები (9-10)

დაბრუნებულთა პირველი ჯგუფის გამოწვევა ტაძრის აღდგენა იყო. ეზრა სხვა გამოწვევის წინაშე აღმოჩნდა: ებრაელებსა და მეზობელ ხალხს შორის ქორწინება. ეს არ იყო რასებს შორის ქორწინების საკითხი; ეს იყო რელიგიური საკითხი. მსაჯულებში და სოლომონის ცხოვრებაში ჩვენ ვხედავთ, თუ როგორ მიიყვანა ურწმუნოებთან ქორწინებამ ისრაელი რელიგიურ განდგომამდე. ორი მიზეზის გამო, აღდგენითი საზოგადოებისთვის ეს იყო განსაკუთრებული პრობლემა:

• იერუსალიმი ურწმუნოებით იყო გარშემორტყმული. კერპთაყვანისმცემლობა იყო მუდმივი ცდუნება.

• სპარსეთი სინკრეტული იმპერია იყო.[2] ფილოსოფია, რომელიც კიროსს გაუადვილებდა ებრაელების სამშობლოში დაბრუნების ნებას, იყო, ამავე დროს, ფილოსოფია, რომელიც აადვილებდა მრავალი რელიგიური მრწამსის მიღებას. სპარსელები არ იყვნენ ერთგული რომელიმე რელიგიური სისტემის მიმართ. ამის ნაცვლად, სპარსელებმა შეურიეს მრავალი მრწამსი ერთმანეთში. ამ გარემოში ებრაელებს ადვილად შეეძლოთ დაეთმოთ თავიანთი, როგორც ღმერთის ხალხის იდენტობა.

ამის გამო ეზრა მაშინვე დაუპირისპირდა შერეული ქორწინების საკითხს. მისმა აღსარების ლოცვამ თვალსაჩინო გახადა ამ საკითხის სერიოზულობა და განაწყო ხალხი მონდომებით დაპირისპირებოდნენ ამ პრობლემას. ეზრას მე-10 თავი ასრულებს წიგნს ეზრას გეგმით შერეული ქორწინებების გაუქმების შესახებ.

თემა: კედლების აღდგენა

თარიღი: 445 – 432 წ. ძვ. წ.

დანიელის მსგავსად, ნეემია იყო დევნილი ებრაელი, რომელმაც სპარსეთის იმპერიაში მაღალი თანამდებობა დაიკავა. მწდე ისეთი თანამდებობა იყო, რომელიც სანდოობას მოითხოვდა. მეფის სიცოცხლისთვის საშიშროების გამო მწდეს ევალებოდა მისი მოწამვლისგან დაცვა. გარდა ამისა, მეფესთან მუდმივი წვდომის გამო, მწდე ხშირად დიდ გავლენას ახდენდა პოლიტიკურ გადაწყვეტილებებზე.

445 წ. ძვ. წ., ნეემია დაბრუნდა იერუსალიმში და მომდევნო ოცი წლის დიდი ნაწილი იერუსალიმში გაატარა. ეზრა იყო ლევიანი, რომელიც სულიერ განახლებას უძღვებოდა; ნეემია კი საერო ლიდერი იყო, რომელიც ქალაქის კედლების აღდგენას ხელმძღვანელობდა. ორივე ღვთის მოწოდებისა და ღვთის ხალხის ერთგული იყო. მალაქიას წინასწარმეტყველური მსახურება შესაძლოა ემთხვეოდეს ნეემიას იერუსალიმში ყოფნის წლებს; მალაქიას წიგნი ეხება იმავე ბოროტებას, რომელიც ნეემიას ბოლო ნაწილში იყო ნახსენები.

► წაიკითხეთ ნეემიას ლოცვები ნეემიას 1:4-11; 4:4-5; და 13:29-ში. განიხილეთ ლოცვის მნიშვნელობა მის მსახურებაში და ლოცვის როლი თქვენს მსახურებაში. მნიშვნელოვანია თუ არა ლოცვა თქვენს მსახურებაში, როგორც ეს ნეემიას მსახურებაში იყო?

ნეემიას სტრუქტურა

კედლების აღდგენა (1-6)

ეზრა აღწერს ტაძრის აღდგენის პროექტს, რომელიც დასრულდა ძვ.წ. 516 წელს. თუმცა, ეზრას მე-4 თავში დაწერილი წინააღმდეგობის გამო, კედლების მშენებლობა არ დასრულებულა. შედეგად, ქალაქი მტრების მხრიდან მუდმივი საფრთხის ქვეშ იყო.

ნეემიამ ორგანიზება გაუწია აღმშენებლობის პროცესს, შთააგონა ხალხი ემუშავათ, დაუპირისპირდა წინააღმდეგობას და მიაღწია მიზანს საოცარ ორმოცდათორმეტ დღეში. ნეემიას წიგნი ბიბლიური ლიდერობის ღირებული სახელმძღვანელოა.

ლოცვა ნეემიას მსახურების მნიშვნელოვანი ნაწილი იყო. ნეემიას წიგნი კვლავ და კვლავ აღწერს მის ლოცვებს კრიზისის დროს. როცა ნეემიამ გაიგო იერუსალიმის მდგომარეობის შესახებ, „დაჯდა და ატირდა, მრავალ დღეს გლოვობდა, მარხულობდა და ლოცულობდა ცათა ღმერთის წინაშე” (ნეემია 1:4). ვიდრე მეფესთან მიიტანდა თხოვნას ნეემია „ევედრებოდა, უფალს, ცათა ღმერთს” (ნეემია 2:4). როდესაც სანბალატი და მისი თანამოაზრეები ეწინააღმდეგებოდნენ კედლების აღდგენას, ნეემია ღვთის მფარველობისთვის ლოცულობდა (ნეემია 4:4-5, 9; 6:9). ნეემია გასაჭირის დროს მრავალგზის მიმართავდა ლოცვას.

ხალხის აღდგენა (7-13)

ნეემიას მეორე ნახევარი ყურადღებას ამახვილებს სულიერ რეფორმებზე, რომლებსაც ეზრა და ნეემია უძღვებოდნენ. დაბრუნებულ გადასახლებულთა სია ემთხვევა ეზრას მე-2 თავში მოყვანილ აღწერას. ნეშტთას გენეალოგიების მსგავსად, ეზრასა და ნეემიას გადასახლებულთა სიები გვაჩვენებს, რომ ღმერთი მფარველობს და იცავს თავის ხალხს.

ნეემიას ბოლო ნაწილი ეძღვნება სულიერ რეფორმებს. ნეემიას 1-6 თავებში აღწერილია ღვთის ქალაქის გარშემო ფიზიკური კედლის აღდგენა; ნეემიას 7-13 თავები გვიჩვენებს სულიერი კედლის აღდგენას ღვთის ხალხის გარშემო. იერუსალიმის ისტორია გვიჩვენებს, რომ ფიზიკური კედელი ვერ იქნება დაცვა, თუ ღვთის ხალხი ღვთის რჯულის ერთგული არ არის.

ნეემია მე-8-10 თავები ეხება ეზრას მსახურებას. მოსეს განკარგულების თანახმად ხალხს რჯული წაუკითხეს აღთქმის განახლების ცერემონიაზე (მეორე რჯული 31:10-11). ხალხმა აღიარა თავისი ეროვნული დანაშაული და აღთქმის ერთგულების ფიცი დადო. ნეემიას მე-11 და მე-12 თავებში მოცემულია კიდევ ერთი აღწერა, რასაც მოჰყვა ანგარიში კედლის მიძღვნის შესახებ.

რაღაც მომენტში ნეემია ცოტა ხნით შუშანში დაბრუნდა. როდესაც ის კვლავ იერუსალიმში დაბრუნდა, აღმოაჩინა, რომ ხალხი ბილწავდა შაბათს. თითქმის ამავდროულად ამ საკითხს მალაქია მიუბრუნდა. გარდა ამისა, ზოგიერთებმა იქორწინეს ქალებზე ირგვლივ მყოფი (ურწმუნო) ერებიდან, ეს საკითხი ეზრამ ორი ათეული წლის წინ განიხილა. ნეემიას მე-13 თავი გვაუწყებს, როგორ უმკლავდება ნეემია ამ პრობლემებს.

მრავალი წიგნი სულიერი ლიდერობის შესახებ ეფუძნება ნეემიაში გადმოცემულ პრინციპებს.[1] ლიდერობის გაკვეთილები ნეემიას წიგნიდან მოიცავს:

(1) სულიერი ლიდერები ხედვის ადამიანები უნდა იყვნენ.

ნეემიას შეეძლო დაენახა მიზანი და მის მისაღწევად საჭირო ნაბიჯები. ღამით იერუსალიმის გავლის შემდეგ მან უთხრა მმართველებს: „წავიდეთ და ავაშენოთ იერუსალიმის კედელი” (ნეემია 2:17). იქ, სადაც სხვები მხოლოდ ნანგრევებს ხედავდნენ, ნეემია კედელს ხედავდა.

სულიერი ლიდერი ეძებს ღვთის ხედვას. ნეემიას აქცენტი ლოცვაზე, მნიშვნელოვანია რადგან ის გვაჩვენებს, რომ იგი პოულობდა ღვთის გეგმას. ღმერთზე მუდმივი დანდობის გარეშე, ნეემიას შეეძლო ჩაენაცვლებინა საკუთარი ხედვით. სულიერი ლიდერი უნდა ეძებდეს ღვთის ხედვას იმ ორგანიზაციისთვის, რომლის ხელმძღვანელობისთვისაც მოწოდებულია.

მთელი წიგნის განმავლობაში ნეემია ავლენს თავის უნარს გადასცეს თავისი ხედვა სხვებს. მეორე მსოფლიო ომის ერთ-ერთ ყველაზე ბნელ დღეს, უინსტონ ჩერჩილი შევიდა კაბინეტში და თქვა: „ბატონებო, მე ეს საკმაოდ შთამაგონებლად მიმაჩნია“. ჩერჩილმა იცოდა როგორ გადაეცა ხედვა თავისი მიმდევრებისთვის, რომ შთაეგონებინა ისინი წინსვლისთვის. დიდმა ლიდერებმა იციან როგორ მოუწოდონ თავიანთ მიმდევრებს გამძლეობისკენ რთულ დროს.

(2) სულიერმა ლიდერებმა ფრთხილად უნდა დაგეგმონ.

ხედვის მქონე ლიდერი, რომელსაც ვერ გამოსდის გულდასმით დაგეგმვა, იშვიათად აქცევს თავის ხედვას რეალობად. ნეემია იყო დაგეგმვის ოსტატი. როდესაც მეფემ ჰკითხა მისი თხოვნის შესახებ, ნეემიამ კონკრეტული თხოვნა წარუდგინა: სასახლის მოვალეობებისგან გათავისუფლება, კედლებისთვის მასალები, მოგზაურობის ნებართვა (ნეემია 2:4-8). ნეემიას არ უთქვამს უბრალოდ: „ეს ღვთის საქმეა, ამიტომ ღმერთი იზრუნებს დეტალებზე.”

ნეემიამ საგულდაგულოდ დაგეგმა პროექტის თითოეული ნაბიჯი, ხალხს სამუშაოს უნაწილებდა. მან გაამწესა მუშები იმ სფეროებში, რომლებიც მათთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი იყო, მნიშვნელოვანი მოტივაციური სტრატეგიაა.[2] სულიერი ლიდერები ეძებენ ღვთის ხედვას, შემდეგ კი ეძებენ ღვთის მმართველობას პროექტის დაგეგმვისას.

(3) სულიერი ლიდერები უნდა იყვნენ მამაცები.

როდესაც ისრაელმა მშენებლობა დაიწყო, წინააღმდეგობაც გაჩნდა. სანბალატი და ტობია დასცინოდნენ პროექტს; მოგვიანებით მათ ნეემიას საფრთხე შეუქმნეს. მათ შეთქმულება მოაწყვეს, რომ ნეემია მიეწვიათ შეხვედრაზე, სადაც მისთვის ზიანის მიყენებას შეძლებდნენ. ნეემიას პასუხი არის საუკეთესო მაგალითი ლიდერის უნარისა, წინააღმდეგობის ფონზე ფოკუსირება მოახდინოს ხედვაზე: ”დიდ საქმეს ვაკეთებ და არ შემიძლია ჩამოსვლა; რატომ უნდა შეჩერდეს საქმე, როცა მივატოვებ და ჩამოვალ თქვენთან?” (ნეემია 6:3). ნეემიამ უარი თქვა მოწყვეტოდა საქმეს. მაშინაც კი, როცა მის სიცოცხლეს საფრთხე ემუქრებოდა, ის ასრულებდა ხედვას, რომელიც ღმერთმა მისცა. სულიერი ლიდერი მამაცი პიროვნება უნდა იყოს.

(4) სულიერ ლიდერებს აქვთ მსახურების სული და არა უფლებების სული.

იმ დღეებში, როდესაც ლიდერები ხშირად იყენებენ თავიანთ პოზიციას საკუთარი თავის წინსვლისთვის, ნეემიას მაგალითი ძლიერია. იერუსალიმში ზოგიერთმა ლიდერმა თავისი პოზიცია პირადი სარგებლობისთვის გამოიყენა. ნეემია ამბობს: „ღვთის მოშიშობის გამო, მე ასე არ მოვქცეულვარ. პირიქით, კედლის შენებას ვჩქარობდი და ყველა ჩემი მსახური იქ იკრიბებოდა სამუშაოდ. მიწები არ მიყიდია” (ნეემია 5:15-16). სულიერი ლიდერი თავის თანამდებობას იყენებს იმ ადამიანების სასიკეთოდ, რომლებსაც ემსახურება და არა საკუთარი წინსვლისთვის.

რობერტ მორისონი, დიდი მისიონერი ჩინეთში, წერდა: „ჩვენი მისიების დიდი დანაშაული ისაა, რომ არავის უყვარს იყოს მეორე.”[3] სულიერი ლიდერები ეძებენ მსახურების შესაძლებლობებს და არა თვითრეკლამის. ისინი თავიანთ პოზიციას იყენებენ იმ ადამიანების სასიკეთოდ, რომლებსაც ხელმძღვანელობენ.

(5) სულიერმა ლიდერებმა იციან ლოცვის მნიშვნელობა.

ლოცვა ცენტრალური იყო ნეემიას ლიდერობაში. ის არ იღებდა მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებას ლოცვის გარეშე. იესო ნავეს ძეში ვნახეთ შედეგი, როდესაც იესო ნავეს ძემ ღვთის მმართვლობის ძიებამდე დადო შეთანხმება გაბაონთან (იესო ნავეს ძე 9). ნეემიამ თავიდან აიცილა ეს შეცდომა; ყველა გადაწყვეტილება ლოცვის შემდეგ იქნა მიღებული.

ლუკას სახარება სულიერ ლიდერებს ლოცვის მნიშვნელობის ძლიერ ილუსტრაციას აძლევს. „იმ დღეებში მთაზე სალოცად ავიდა იგი (იესო) და მთელი ღამე ღმერთისადმი ლოცვაში გაატარა. დილა რომ გათენდა, მოიხმო თავისი მოწაფეები და მათგან თორმეტი ამოირჩია, რომელთაც მოციქულები უწოდა” (ლუკა 6:12-13). სანამ თორმეტს აირჩევდა, იესომ ღამე ლოცვაში გაატარა. თუ ღვთის ძე ხედავდა ლოცვის მნიშვნელობას მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილების მიღებამდე, რამდენად უფრო მეტი უნდა ვილოცოთ ჩვენ, ლიდერული გადაწყვეტილების მიღებამდე!

(6) სულიერი ლიდერები უნდა მოერგონ თითოეული სიტუაციის საჭიროებებს.

დიდი ლიდერი ომის დროს, შეიძლება კატასტროფული ლიდერი იყოს მშვიდობიან დროს. პასტორი, რომელიც აშენებს ახალგაზრდულ ეკლესიას, შეიძლება გაწვალდეს უფრო მოწიფულთა ეკლესიის ხელმძღვანელობისას. ორგანიზაციებს სჭირდებათ სხვადასხვა ტიპის ლიდერობა მათი განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე.

ნეემია მსგავსი გამოწვევის წინაშე მდგომ ლიდერებს ნიმუშით უზრუნველყოფს. სულიერ ლიდერებს უნდა ჰქონდეთ გამჭრიახობა, რათა მოერგონ თითოეული სიტუაციის საჭიროებებს. ”ეფექტური ლიდერია ის, ვინც უძღვება სიტუაციის კარნახის მიხედვით. ადამიანი, რომელიც ერთ სიტუაციაში ერთი გზით უძღვება, აუცილებლი არ არის, რომ იმავე გზით წაუძღვეს მეორე სიტუაციაში.”[4]

ნეემია, როგორც მწდე, გავლენის პოზიციაზე იმყოფებოდა. იქ მისი გავლენა ეფუძნებოდა მის უნარს მოესმინა და რჩევები მიეცა მეფისათვის. მეფე პატივს სცემდა ნეემიას რჩევებს და შეთავაზებებს; მაგრამ ის ნეემიას ბრძანებებს არ მიიღებდა.

იერუსალიმის კედლების აღდგენისას ნეემიას განსხვავებული მიდგომა უნდა ჰქონდეს. აქ მისი ლიდერობა ეფუძნება ორგანიზების და შთაგონების უნარს. ის ვერ გააკეთებს მშვიდ წინადადებებს; მან უნდა განკარგულებები გასცეს და გაამხნევოს იერუსალიმის სასოწარკვეთილი ხალხი.

მოგვიანებით ნეემია მსახურობდა მმართველად (ნეემია 7-13). ხალხმა დაარღვია შეთანხმება და ნეემია უნდა გაძღოლოდა მათ ძალაუფლებითა და რწმენით. ამას ვხედავთ ნეემიას მე-13 თავში; "ვუბრძანე"; „დავტუქსე წინამძღოლნი“; მე ისინი „თავ-თავის ადგილებზე დავაყენე“. ეს იყო განსხვავებული, მმართველის სტილი, ვიდრე მწდეს ან მშენებელს მოეთხოვება. სულიერ ლიდერებს უნდა ჰქონდეთ გამჭრიახობა, რომ იცოდნენ, როგორ გაუძღვნენ ორგანიზაციას ნებისმიერ სიტუაციაში.

როგორც ეკლესიის ან მსახურების ლიდერი, თქვენ დიდად ისარგებლებთ თუ გულდასმით შეისწავლით ნეემიას და მის ლიდერობისადმი მიდგომას. ნეემია ნამდვილი სულიერი ლიდერობის მაგალითია.

თემა: ღმერთი ყოველივეს აკონტროლებს

სავარაუდო თარიღი: 483-473 წწ. ძვ. წ.

► ესთერის წიგნი გვიჩვენებს ღვთის „განგებას“, რომელიც იცავს თავის ხალხს. შეგიძლიათ მოიყვანოთ ღვთის განგებულების მაგალითი თქვენს ცხოვრებაში ან თქვენი ეკლესიის ცხოვრებაში?

ესთერის წიგნის მოვლენები ხდება ეზრას მე-6 თავსა და მე-7 თავს შორის. იმ დროს, როცა ღმერთი იცავდა თავის ხალხს იერუსალიმში, ის ასევე იცავდა თავის ხალხს, რომლებიც ჯერ კიდევ სპარსეთში იყვნენ. იერუსალიმში თუ სპარსეთში, ღმერთი აკონტროლებს.

ესთერის ავტორი უცნობია. ზოგიერთმა ავტორად მორდოქაი დაასახელა, მაგრამ თავად ესთერის წიგნში ავტორი არ არის მითითებული.

ესთერის მოვლენები სავარაუდოდ დაახლოებით ძვ. წ. 483-473 წწ. ვითარდებოდა ახაშვეროშის მეფობის დროს სპარსეთის დედაქალაქ შუშანში.[1]

რუთის წიგნის მსგავსად, ესთერის წიგნი არის ამბავი, რომელშიც წარმოდგენილია ახალგაზრდა ქალი, რომელიც უბედურების წინაშე ერთგულების ნიმუშია. რუთი არის მოაბელი, რომელიც იაჰვეს ერთგულია და ისრაელში ცხოვრობს; ესთერი ებრაელია, რომელიც იაჰვეს ერთგულია და სპარსეთში ცხოვრობს. რუთის ერთგულება განაპირობებს მის ჩართულობას მესიის გენიალოგიაში; ესთერის ერთგულება იხსნის ღვთის ხალხს განადგურებისგან.

ესთერის შინაარსი

ზოგიერთი მწერალი ეჭვქვეშ აყენებს ესთერის წიგნის ღირებულებას. ისინი მას აღიქვამენ, როგორც საერო წიგნს, რომელიც დაკავშირებულია საერო ებრაულ დღესასწაულთან, პურიმთან.[2] ესთერის წიგნში არასოდეს არის ნახსენები ღმერთი, ლოცვა ან აღთქმა. ის არასოდეს არის ციტირებული ახალ აღთქმაში და არც მკვდარი ზღვის გრაგნილებშია ნაპოვნი. თუმცა, მორწმუნეთათვის ეს დიდი გამხნევების წიგნია. ესთერი უგზავნის ღვთის ხალხს იმედის მძლავრ გზავნილს. ესთერის წიგნი გვასწავლის:

ღმერთის უზენაესობას

მიუხედავად იმისა, რომ ღვთის სახელი არ არის ნახსენები, ის არის ესთერის წიგნის „უსახელო ცენტრალური პერსონაჟი“. რასაც ზოგმა შეიძლება უწოდოს შემთხვევითობა ან დამთხვევა, სინამდვილეში არის „განგება“, ღვთის მოქმედი ხელი. განვიხილოთ ზოგიერთი "დამთხვევა" ამ ისტორიაში:

• სამეფოს ყველა გოგოდან, ესთერი, ებრაელი, "შემთხვევით" აირჩიეს დედოფლად (ესთერი 2:1-18).

• მორდოქაი "შემთხვევით" მოხვდა სწორ დროს საჭირო ადგილას, რათა მოესმინა შეთქმულება მეფე არტაქსერქსეს მოსაკლავად. ის ესთერის უმხელს შეთქმულებას, რომელიც ამის შესახებ მეფეს ეუბნება (ესთერი 2:19-23).

• ახაშვეროშს უძილობა „შემთხვევით“ აწუხებს იმ ღამეს, სანამ ესთერი გეგმავს როგორ გაუმხილოს მეფეს ჰამანის შეთქმულების შესახებ (ესთერი 6:1).

• ყველა ჩანაწერიდან, რომელიც ახაშვეროშისთვის შეიძლებოდა წაეკითხა, რათა მას დაძინებაში დახმარებოდა, წამკითხველმა „შემთხვევით“ გადაშალა ჩანაწერი მორდოქაის მიერ მეფისადმი გაწეული სამსახურის შესახებ (ესთერი 6:1-3).

• ჰამანი „შემთხვევით“ შედის მეფის ოთახში, როდესაც ახაშვეროში ფიქრობს, როგორ დააჯილდოვოს მორდოქაი (ესთერი 6:6).

როგორც რუთი მიიყვანა უზენაესმა ღმერთმა ბოყაზის ველზე, ასევე უზენაესი ღმერთი იცავდა თავის ხალხს სპარსეთში. მორდოქაიმ დაინახა ღვთის ხელის მოქმედება: „ვინ იცის, იქნებ ამ ჟამისთვის ეწიე დედოფლობას?” (ესთერი 4:14).

ერთგულების მნიშვნელობა

ესთერის მთელ წიგნში ხაზგასმულია ღვთის მსახურთა ერთგულება. ესთერის ისტორია ბევრ მსგავსებას შეიცავს იოსების ისტორიასთან. ორივეში ასახულია ახალგაზრდა, რომელიც უცხო ქვეყანაში ერთგულია. ორივე პერსონაჟი წამოიწია გავლენის პოზიციებზე ხელისუფლებაში. ორივე პერსონაჟს ღმერთი იყენებს თავისი ხალხის გადასარჩენად საფრთხის დროს.

ესთერის ღმერთისადმი ერთგულება მთელ ისტორიაში ჩანს. მისი განცხადება, „თუ დავიღუპები, დავიღუპო“, არის მიძღვნა, რომ ერთგულად განახორციელოს მისი პასუხისმგებლობა, მიუხედავად შედეგისა (ესთერი 10:3).

ბოროტების უგუნურობა

პურიმის თანამედროვე დღესასწაულის დროს პიესები ასახავენ ესთერის ისტორიას. ყოველ ჯერზე, როცა ისმის ჰამანის სახელი, აუდიტორია დასცინის და აბუჩად იგდებს ღვთის ხალხის ამ მტერს. თუმცა დღესასწაული საერო ხასიათისაა და მიუხედავად იმისა, რომ ბევრმა, ვინც პურიმს აღნიშნავს, შესაძლოა დაივიწყა ღმერთის უზენაესობა ამ ამბავში, დღესასწაულის წესიც კი ასახავს ესთერის გზავნილის ნაწილს - უმართლობის უგუნურებას, ანუ ბოროტების აბსურდულობას.

არტაქსერქსეც და ჰამანიც ამ ამბავში დაცინვის ობიექტები გახდნენ. არტაქსერქსე 127 პროვინციის ძლიერი მმართველია. ის 180 დღის განმავლობაში მართავს ფესტივალს თავისი სიმდიდრისა და ძალაუფლების აღსანიშნავად, მაგრამ ცოლს ვერ აკონტროლებს.

ჰამანი აღმოაჩენს, რომ მისი ბოროტი შეთქმულებები მის საწინააღმდეგოდ შემობრუნდა. ჰამანი ცდილობდა საკუთარი თავისადმი პატივისცემა მოეხვეჭა, მაგრამ განაწესეს მორდოქაისთვის, მისი მტრისთვის პატივის მისაგებად (ესთერი 6:1-11). ჰამანი ცდილობს გაანადგუროს ებრაელები, მაგრამ ანადგურებს საკუთარ თავს და ოჯახს (ესთერი 7:7-10; 9:10). როგორც იგავები გვასწავლის, ღმერთი „დამცინავთ დასცინის” (იგავები 3:34).

4 მეფეთა (2 მეფეთა) დასრულდა ებრაელების გადასახლებით, დანგრეული ტაძრით, ტახტზე მეფის არყოფნით და მესიის რაიმე ნიშნის არარსებობით. აბრაამისადმი დაპირება თითქოს ფუჭი აღმოჩნდა. ეზრა და ნეემია აჩვენებენ ამ დაპირების აღორძინებას. მიუხედავად იმისა, რომ მეფე არ ყავდათ, ისრაელი დაბრუნდა სამშობლოში და ყველაფერი მომზადდა მესიის მოსვლისთვის. ესთერი მნიშვნელოვანია, რადგან როგორც დაბადების ბოლოს იოსების ამბავი, მისი ისტორიაც გვიჩვენებს, თუ როგორ შეინარჩუნა ღმერთმა მესიანური ხაზი. მიუხედავად იმისა, რომ ამ წიგნებს არ აქვთ დიდი კავშირი ახალ აღთქმასთან, ისინი მნიშვნელოვანია მესიის დაბადებისთვის. ეზრას (მღვდლის), ნეემიას (მწდეს) და ესთერის (წარმართული ქვეყნის დედოფლის) მეშვეობით ღმერთმა მოამზადა გზა თავისი ძის დაბადებისთვის.

მე-4 თავში ჩვენ ვნახეთ, რომ ებრაული ბიბლია ისტორიულ წიგნებთან მიმართებით იყენებს სათაურს „ყოფილი წინასწარმეტყველები“. ეს გვიჩვენებს მათ მიზანს: ღვთის გზავნილის მიტანა ღვთის ხალხისთვის. თითოეულ ისტორიულ წიგნს დღეს აქვს გზავნილი ჩვენთვის.

მსაჯულები და მეფეები (სამუელი და მეფეები) გვაჩვენებენ თესვისა და მკის პრინციპს. როდესაც ღვთის ხალხი იყო აღთქმის ერთგული, მათ განიცადეს ღვთის კურთხევა; როდესაც მათ დაარღვიეს აღთქმა, მათ განიცადეს ღვთის სასჯელი. ეს პრინციპი ზოგჯერ არასწორად გამოიყენება ეკლესიაში. ჩვენ ფრთხილად უნდა ვიყოთ, როდესაც ისრაელი ერის ისტორიას სხვა სიტუაციაში ვიყენებთ. ზოგიერთი განმმარტებელი იყენებს ამ წიგნებს, რათა ასწავლოს, რომ ქრისტიანს, რომელიც ერთგულად ემორჩილება ღმერთს, გარანტირებული აქვს ფინანსური კეთილდღეობა და ფიზიკური ჯანმრთელობა. იობის წიგნი და გლოვის ფსალმუნები ცხადყოფს, რომ შესაძლოა ღვთისმოსავი ადამიანები იტანჯებოდნენ. თუმცა, ძირითადი პრინციპი რჩება უცვლელი; ღვთის კეთილგანწყობა და კურთხევა ივანებს მათზე, ვინც მისი ერთგულია

იესო ნავეს ძე, რუთი, ნეემია და ესთერი გვაჩვენებენ ღვთისადმი ერთგულების მნიშვნელობას. ღმერთი უზენაესია, მაგრამ ის ადამიანების, როგორც იარაღების მეშვეობით მოქმედებს. ორივე ჭეშმარიტება უნდა ვაღიაროთ, თუ გვინდა ღვთის სიტყვის მოძღვრების ერთგული დავრჩეთ. მორდოქაიმ ეს ჭეშმარიტება გამოთქვა, როცა ესთერს უთხრა: „რადგან თუ დადუმდები ასეთ დროს, მაშინ შვება და ხსნა სხვა მხრიდან მოვა ებრაელთათვის, შენ და მამაშენის სახლი კი დაიღუპებით; ვინ იცის, იქნებ ამ ჟამისთვის ეწიე დედოფლობას?” (ესთერი 4:14). მორდექაიმ აღიარა ღვთის უზენაესობა; ღმერთი გადაარჩენს თავის ხალხს რაიმე გზით. თუმცა, მორდექაიმ ასევე აღიარა ესთერის პასუხისმგებლობა ერთგულებაზე. ციტატა, რომელსაც იგნატიუსს (იგნაციუსს) მიაწერენ, ამბობს, რომ თქვენ უნდა „ილოცოთ ისე, თითქოს ყველაფერი ღმერთზეა დამოკიდებული და იმოქმედოთ ისე, თითქოს ყველაფერი თქვენზეა დამოკიდებული.”

რას გვეუბნება ეს დღეს? იესო ნავეს ძის, რუთის, ნეემიას და ესთერის მსგავსად, ჩვენც მთელი გულით უნდა ვიყოთ მიძღვნილები ღვთის მსახურებაში და არაფერი დავზოგოთ. მაშინ, ისევე როგორც ეს წმინდანები, ჩვენც უნდა დავემორჩილოთ მის ნებას. ესთერის მსგავსად, ჩვენც ვინარჩუნებთ ღვთის განზრახვებისადმი მორჩილების სულს: „თუ დავიღუპები, დავიღუპო.”

საბოლოოდ, ისტორიული წიგნები იმედის გზავნილს გადმოგვცემს. ეზრა, ნეემია და ნეშტთა წიგნები გვაჩვენებს, რომ გადასახლებაშიც კი ღმერთს არ მიუტოვებია თავისი ხალხი. დღეს ჩვენ შეგვიძლია თავი იმით გავიმხნევოთ, რომ ღმერთი კვლავაც ახორციელებს თავის განზრახვებს. ისტორიული წიგნები გვახსენებს ღმერთის უზენაესობას მისი ღვთაებრივი ნების აღსრულებაში. ჩვენ შეგვიძლია მომავალს თავდაჯერებულად შევეგებოთ; ღმერთი ყოველივეს აკონტროლებს.

(1) აირჩიეთ შემდეგი დავალებებიდან ერთ-ერთი:

ვარიანტი 1: ჯგუფური დავალება

წაიკითხეთ ნეემიას წიგნი და შეადგინეთ ლიდერობის პრინციპების ჩამონათვალი. თქვენ შეგიძლიათ დაიწყოთ ამ თავში გაზიარებული პრინციპებით, მაგრამ ნეემიაში კიდევ ბევრია ასეთი. ჯგუფურად განიხილეთ თქვენ მიერ ნაპოვნი პრინციპები. წარმოაჩინეთ, თუ როგორ გამოიყენებთ ამ პრინციპებს მსახურებაში.

ვარიანტი 2: ინდივიდუალური დავალება.

აირჩიეთ ერთ-ერთი.

• დაწერეთ 1-2 გვერდიანი (450-800 სიტყვა) ესე თემაზე „აღორძინება“ ეზრასა და იერუსალიმში მის აღორძინებაზე დაყრდნობით.

• დაწერეთ 1-2 გვერდიანი (450-800 სიტყვა) ესე თემაზე „სულიერი ლიდერობა“ ნეემიაზე დაყდნობით. ამ თავში ჩამოთვლილთა გარდა, იპოვეთ ლიდერობის მინიმუმ 2-3 პრინციპი. წარმოაჩინეთ, როგორ გამოიყენებთ ამ პრინციპებს მსახურებაში.

• დაწერეთ 1-2 გვერდიანი (450-800 სიტყვა) ესე თემაზე „ღვთის განგებულება“ ესთერის მიხედვით.

(2) გაიარეთ ამ გაკვეთილის ტესტი. ტესტი მოიცავს საზეპირო მუხლებს წმიდა წერილებიდან.

(1) ჩამოთვალეთ აღორძინების პერიოდის ძირითადი მოვლენების თარიღები.

• პირველი დაბრუნება ზერუბაბელის დროს: ______________

• ტაძრის დასრულება: ______________

• მოვლენები ესთერის წიგნში: ______________

• მეორე დაბრუნება ეზრას ხელმძღვანელობით: ______________

• ნეემია ბრუნდება: ______________

(2) მიუთითეთ თემა თითოეული წიგნისთვის.

• ეზრა: __________________________________________

• ნეემია: __________________________________________

• ესთერი: __________________________________________

(3) დაასახელეთ ორი მსგავსება ეზრასა და ნეემიას წიგნებს შორის.

(4) ___________ იმპერია დაპყრობილ ხალხებს სამშობლოში დარჩენის საშუალებას აძლევდა.

(5) ____________ და _____________ უწოდეს "ტაძრის წინასწარმეტყველები", რადგან ისინი ხელს უწყობდნენ ტაძრის აღდგენას.

(6) რატომ იყო ებრაელებსა და მათ მეზობლებს შორის ქორწინება სერიოზული პრობლემა ეზრასა და ნეემიაში?

(7) რომელი მცირე წინასწარმეტყველი სვამს იმავე კითხვებს, რასაც ნეემია?

(8) ჩამოთვალეთ ლიდერობის სამი პრინციპი ნეემიას წიგნიდან.

(9) დაასახელეთ სამი ძირითადი გაკვეთილი, რომელსაც ესთერი გვასწავლის.

(10) ებრაული დღესასწაული, რომელიც დაკავშირებულია ესთერის წიგნთან არის ______________.

(11) დაწერეთ საზეპიროები ნეემიას 2:17 და ესთერის 4:14.