Vɔ́sì ɓě nìà kɛ cɛ̃ ɖɛ ɓě nì kpáuń ɖé jǎà-po-nyɔ̀ɔ̀ fɛ̀ɛ̀ múɛɛ jè. Ɔ ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐnɔ̀ mɛ nì kɔ̃ kpáuń kánáá pū. Kà ɔ Gèɖèpɔ́ɔ̀ mú ɖɛ̀ɓɛ̀-ɖɛ̀ɓɛ̀ɔ̀ mu kɔ̃ kpáuń nììn nyɛɛ, kǎà ɔ ɖɛ mɔ̀ ɖɛ nɔ̀mɔ̀ dyíin nyɛɛ jè hwìɖǐi-poìn-poìnɔ̀ mu dyi kuùn, ɓɛ́ ɔ ké dyai ɓúá. Ké ɔ jǔ ké ɔ ɖɛ-hwìɖǐi-poìn-poìnɔ̀ dyi dyi ku ní, ɔ mu ɖɛ mɔ̀ ɖɛ nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓá ɔ fɛ̀ɛ̀ɔ̀ jè dyíɛɛ dyí dyuòùn. Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ɔ̀ ɓéɖé ɓɛ́ ɔ ké kà ná cĩ́ tee, ɓɛ́ ɔ ké ɖɛ mɔ̀ ɖɛ sɛ́ɖɛ́ìn dyíɛɛ nyu, ɓɛ́ ɔ ké se kɛɛ ɖò ɓéɖé.
Dyú-pɛ̀ɖɛ̀ bèɖě dyi wóɖó ní, ɖɛ nì ɖé ɔ dyúa ɖé ɔ fɛ̀ɛ̀ múɛɛ mɔ̀ ɓɛ́ ɔ ké ɖɛ cɛ̃́ kè ɓɛ́ ɔ ké ɓúá. Kà dyúáɖòɔ̀, kǎà ti ɓɛ́ à dyi Kɛ́ɖɛ́ì gboɛɛ, à se jǎà-ɖɛ̀ séín ɓě ké à dyí gmɔ̀ ɖé à fɛ̀ɛ̀ múɛɛ dyí dyuòɛ̀ ɓɛ́ìn. Ɖé vɔ́sì ɓě nìà ɖé dyiíɛ múɛɛ, Pɔ́ɔ̀ céè ma nyɔ ɓě ɓɛ́ wa ɖǎ ma Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓě jǔ ɓó ti gbɛ̀ǐ-gbɛ̀ǐ xwíníín nyɛɛ gbo. Kɛɛ wɛ̃́ɛ́ kɛɛ, Pɔ́ɔ̀ ɓaà ma wa bìì ɓɛ́ wa ké ma Gèɖèpɔ́ɔ̀ mú ɖɛ̀ɓɛ̀ tee, ɓɛ́ dyììn ɖé ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn nìàǒ wɛ múɛɛ, wa ké ma kpé ɓɛ́ìn ɓɛ́ wa ké ɖɛ mɔ̀ Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ́ɔ́-ɖɛ̀ kɛɛ múin wɔ̃́ nɔ̀mɔ̀ dyíin, ɓɛ́ wa kéɛ nyu.
À ɓéɖé ɓɛ́ à ké fɛ̀ɛ̀ ɓɛ́ ɔ dè Gèɖèpɔ́ɔ̀ hwìɖǐiɛɛ cĩ́, kà Gèɖèpɔ́ɔ̀ mu à fɔ̀nɔ̀-hwòɖǒ nyíìn nyɛ. Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ́ ɓɛ́ à ké ɔ wuɖu nyu ɖé ɖɛ séín mú, ké ɔ se ɖɛ ɓɛ́ à ké ɓièɛ̌n mu wɛ̃́ɛ́ hwɛ̀ kɛ.
À mɛ ɓɔ́ɔ hwìɖǐi poɛ̀n kà ɓɛ́ à ɖǎ ɖɛ séín ɓě ɓɛ́ à kɔ̃̀ à ké dyí dyuò ɓá kà à ké cĩ́ɛ nyuɛɛ dyí dyuòɛ̀ hwɔ kɛ. À mɛ ɓɔ́ɔ hwìɖǐi poɛ̀n kà ɓɛ́ à ɖǎ ɖɛ séín ɓɛ́ à mɔ́, ɓɛ́ à ké kà à fɛ̀ɛ̀ɔ̀ páún poɛɛ ɓéɖéɛ hwɔ kɛ.
Ɖɛ ɖíɛ́ ɓě ɓɛ́ jǎà-po-nyɔ̀ mɛ nyu mìɔ kɛ
(1) M̀ mɛ ma mú ɓɛ́ ɖɛ ɓě se jǎà kɛɛ ní kɔ̃̀ ɖà m̀ wuɖuí kɔ̃̀ (Nɔ́ɔ́ 22:1; Máfíò 5:14-16)
Ɖɛ ɖíɛ́ ɓě nì ɓó ké nì nyu wa xwai, ké ḿ se mɔ́ ɓɛ́ nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě mɔ̀ùn ké ɖò nyuù? Nì hwòɖǒ mu ɖé ɖei kpáùn ɔ jǔ ké m̀ dyi nì pásɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ ɖɛ ɓě nì nyuà kɛɛ nyuɛ dyé ɖekè níì?
(6) M̀ mɛ nyu jǎà ɖé nì ɖɛ-peɖe-peɖe mú (Nɔ́ɔ́ 20:23)
Nì nyu jǎà gàná cá ɖé nì nyuu-ɖɛ̀ séín múù? Kà ɖɛ ɖò nyu nìɛ̀ kɛɛ, kǎà nì nyuɛ mɛ dèɛ̀ɛ̀, mɔɔ kà ɔ se nìɛɛ, kǎà m̀ ɖá ɔ nì, ké nyɔǔn ɓě po nì wuɖuɔ̀ jǎà?
(7) Ɖɛ ti kɔ̃ nyùìn-nyùìn (Gàɖézìà 5:14)
Ti mɔ̀ ɖɛ kpa ɖɛ ɖò cá ɓɛ́ à kɔ̃̀ à ké kũ̀à mú nyùìn ɓó Gèɖèpɔ́ɔ̀ bìì kɛ. Nì dyé m̀ mìɔùn nììn ti mɔɔ nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓěɛ̀ ti kpéín, ké nì nyùìn ɖɛ ti kɔ̃ɔ̀?
M̀ dyi wuɖu ɖi ɓó ɖɛ ɖò jè ní, nì kpɔ̃ nì wuɖuɔ̀ kɔ̃inǹ? Nyɔ ɓě ɓɛ́ìn m̀ hwòɖǒ kɔ̃ dèɛ̀ kà ɓɛ́ m̀ dyi ɖɛ ɖò cɛ̃ín, nì nyuɛ níɛɛ̀? M̀ dyi nyɔ ɖò ɖɛ nyɛ́nɛ́ín ɖáìn ní, mɔ̀ǔn kpɔ̃ nì wuɖuɔ̀ kɔ̃in, sepóɛɖé m̀ dyuòɛ̀ kà ɔ se m̀ kpáná ɖò dyí nyuɛ́ muɛ jèè?
Ɔ dyi nyɔ ɖíɛ́ ɓě jè jǔǐn, ɖɛ ɓɛ́ìn nyuɛ ɓɛ́ wa fɛ̀ɛ̀ ké mú zaìn nyɛɛ jè hwɔ wa kpéí kánáá pū. Wa gbìɖǐ ɖɛ Báɓòɔ̀ ɖá nyɔ mɛ nyuɛɛ ɖòùn ɖeín kánáá pū, kɛɛ ɔ sɔ̀ wa hwìɖǐi kà ɓɛ́ ɖɛ pàɖǎ nì ɓó ɓɛ́ wa kéɛ nyu hwɛ̀ ɓɛ́ Báɓòɔ̀ wuɖuɔ̀ ké jǎà kpá ɖé wa fɛ̀ɛ̀ mú kɛ.
À ɓéɖé ɓɛ́ à kéɛ dyuò kà hwɛ̀ ɓɛ́ à fɛ̀ɛ̀ ké mú zaìn nyɛɛ, à ɓéɖé ɓɛ́ à Gèɖèpɔ́ɔ̀ mú-ɖɛ̀ɓɛ̀-ɖɛ̀ɓɛ̀ɔ̀ ké kɔ̃ kpá kɛ. À ɓéɖé ɓɛ́ à ké vɔ́sì ɓě ɓɛ́ à dèìn kà cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ nìà kɛ gbɔɛɛ hwìɖǐi nàìn (Fèɖópĩ̀ɔ̀ 1:9-11). Kà ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn ɓɛ́ à ɓéɖé ɓó Gèɖèpɔ́ɔ̀ bììɛɛ mu kɔ̃ kpáuń nììn nyɛɛ, kà dyúáɖòɔ̀, kǎà à ɖɛ-múin-wɔ̃́-wɔ̃́ kè à kpeɖe nɔ̀mɔ̀ dyíin nyu-nyu ɓéɖé ɓɛ́ ɔ ké kɔ̃ kpáuń nì.
Nyɔ ɓě nì kpoo múɛɛ dɔ́ɔ́-dè-dè
► Ɖɛ́ ɓɛ́ìn nyɔǔn dyí tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ ɖɛ ɖò zĩàìn ma gbo ɖé nì fɛ̀ɛ̀ mú ti Gèɖèpɔ́ɔ̀ tɛ̀mɛ̀àìn m̀ dyí kà ɓɛ́ kpeɖe mɔɔ nyuu-ɖɛ̀ gbà ɖò nì ma ɖé nì fɛ̀ɛ̀ múɛɛ kɛ́?
► Ɖé nì cĩ́-cĩ́ múɛɛ, ɖɛ́ mɔ̀ ɖɛ gbà ɖò m̀ dyuò ɖé dyí, ké m̀ ɓéɖé ɓɛ́ m̀ kéɛ dyi táà kɛ́? Nì muɛ dyi táàùn jǎà?
► M̀ poɛ̀n hwìɖǐiɛɛ, m̀ nì ɖɛ ɖò nyuɛń ké ɔ se Gèɖèpɔ́ɔ̀ hwòɖǒi dèè?
À se ɓéɖé ɓɛ́ à ké Báɓòɔ̀ wákáɔ̀ nyɔ ɓě ɓɛ́ à ɖá wa zià ɖɛ kpauún mìɔ kɛɛ ɖòùn dyi kpɔ̃. Ɖɛ ɓě ɓɛ́ Báɓòɔ̀ ɖá à mɛ nyuà kɛɛ ɖò se ɓó nì ɓɛ́ ɔ ké se ɖɛ kpa fɔɔ.
(2) Ɖɛ séín ɓě ɓɛ́ Gèɖèpɔ́ɔ̀ ɖá à mɛ nyuɛɛ mɔ̀ ɓó à mìɔùn nììn kpáná dyé jè.
Sepóɛɖé Bounɓo Gèɖèpɔ́ɔ̀ mɔ̀ à ce kè à dyí-zĩ̀ìn-ɖɛ̀. Ɔ po à mana kɔ̃ dyììn ɖé ɔ jĩ́á-jèɔ̀ mú, ké ɔ nyí à dya-dè-dè. Nyɔ ɓě ɓɛ́ wa nyu ɔ wuɖuɔ̀ ti séín nyɛɛ, ɔ ní ɓùɖùìn wa ɖɛín-ɖɛ̀ ɖò.
Gèɖèpɔ́ɔ̀ ní ɓùɖùìn à ɖɛ mɔ̀ ɖɛ nɔ̀mɔ̀ dyíin nyɛɛ fɔɔ, mɔɔ ké ɔ ní tò à ɖɛ ɓɛ́ìn à gǎ dyéɛ̀n nyɛɛ ɖò kɔ̃. Ɔ jǔ ké Gèɖèpɔ́ɔ̀ seɔ́ má hwìè ɓě à ké kpaa jè à gbo cɛ̃ ní, nìí, à jè muɔ́ wììn nììn mìɔ. Nyɔ ɓɛ́ doìn Gèɖèpɔ́ɔ̀ nììn hwìèɔ̀ jè múɛɛ, ɔ doìn ɔ hwòɖǒ-fɔ̀nɔ̀-fɔ̀nɔ̀ɔ̀ kè ɔ ɖɛ̀ɓɛ̀ǐn-ɖɛ̀ɓɛ̀ǐnɔ̀ jè mú ɖekè. Kà nyɔǔn ɓɛ́ìn dyí dyuòɛ̀ kà ɓɛ́ à dè Gèɖèpɔ́ɔ̀ kpeɖeɛ̀-dyíin-nɔ̀mɔ̀-nɔ̀mɔ̀ kè ɔ hwòɖǒ-fɔ̀nɔ̀-fɔ̀nɔ̀ɔ̀ hwòɖǒ kɔ̃ɛɛ mɔ̀, ɔ jǔ ké à dyi ɖɛ ɓě ɓɛ́ ɔ cɛ̃ à gboɛɛ nyu, ké à se nyɔǔn-dyù nììn fɔ̀nɔ̀-hwòɖǒ kíɖíí sí ní.
(3) Nyɔ ɓɛ́ Kɛ́ɖɛ́ì ɖǎ buɛ̀ kɛɛ, ɔ se buɛ̀ fɔɔ ɔ jǔ ké ɔ se Gèɖèpɔ́ɔ̀ wuɖu nyu ní.
Gàa wè, ɖɛ́ kɔ̃̀ jè m̀ wáɖáà m̀ ɖíí-gààɔ̀ zaa dúún wɛ̃́? Ɖɛ́ kɔ̃̀ jè m̀ zàìn kà m̀ ɖíí-gààɔ̀ zùǔn wɛ̃́? Sepóɛɖé à séín mu ɓó Gèɖèpɔ́ɔ̀ zaa-wɔ̃-pòìn-naínɔ̀ dyi nyànàùn.
Ɖɛ vɔ́sì nìà kɛ nìà cɛ̃iń nyɛɛ mɔ̀, kà Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓě nyu ɖɛ ɓě ɓɛ́ nyɔǔn nyu xwaiɛɛ dya gmɔ̀ɔ̀ kɛ. Nyɔǔn ɓě se wuɖuún dyi wɔ̃́ìn ɓȧ ɖɛ Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓě ɓéɖé ɓɛ́ wa ké nyuɛ kè ɖɛ ɓě wa se ɓéɖé wa ké nyuɛɛ jè dyí.
Jǎà-po-nyɔ̀ ɖò ɓɛ́ìn ɓó nìɛ̀ ɓɛ́ ɔ ké se kà à mɔ̀ùn nyu Báɓòɔ̀ wáká ɖò xwíníín mú zàà kɛɛ jè gbo wɔ̃́ìn mɔɔ ɓɛ́ ɔ ké se ɖɛ gbà ɓáa dyí kɔ̃̀ jè à mɔ̀ùn seà dyi kpɔ̃ kɛɛ dyé. Nyɔɔ̀ ɓɛ́ìn náa nyuɛ, sepóɛɖé ti ɖòɛ̀ ɓaɖaín, Gèɖèpɔ́ɔ̀ nì ɖɛ kò-kò ɓě dyí sɛ́ɖɛ́ǐn ɖé ɔ fɛ̀ɛ̀ mú mɔɔ Gèɖèpɔ́ɔ̀ nyuɛ ké ɔ nììn jǎà-po-ɖɛ̀ kò ɓó à nììnɔ̀ gbo. Ɖɛ nìà kɛ seɛ xwíníín mɔ̀ ɓɛ́ nyɔɔ̀ ké se Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ jɛ́ɛ́ kɛ.
► Ɖɛ́ m̀ poìn hwìɖǐi ɓá wuɖu nìà kɛ jè dyíɛ́? Wuɖuɔ̀ mɔ̀, “Gèɖèpɔ́ɔ̀ mu Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ séín kà wa ké cĩ́ɛ nyuɛɛ da zàìn jɛ́ɛ́ cá, ɔ jèɛɛ, Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ séínɛ̀ kpeɖe mɛ nì dyúáɖò.
Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓěɔ̀ séín séè kpeɖe ɓě ɓɛ́ nyɔ nyu xwai ɖé fɛ̀ɛ̀ múɛɛ jè gbo wɔ̃́ìn ɖò. Nyɔ ɓě ɓɛ́ wa ɖɛ̀ɓɛ̀ Gèɖèpɔ́ɔ̀ mú, ké wa cĩ́ kà Gèɖèpɔ́ɔ̀ nyuɛ mɔ́ɔ kɛɛ, wa séín ní kpɔ̃ tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ séín jè dyi pū. Ɔ ná nì jèɛɛ, à se ɓéɖé ɓɛ́ à kéɛ cɛ̃ kà ɓɛ́ nyɔ ɖíɛ́ ɓě se Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀, sepóɛɖé wa zà Báɓòɔ̀ xwíníín mú mɔɔ wa tɛ̀mɛ̀ìn nyɔǔn ɖé hwìè kò-kò ɓě mú jèɛ. À mɛ kpɔ̃ wa jè dyi, ɓɛ́ à kéɛ jǎà po kà ɓɛ́ wa mɔ̀ Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓě jɛ́ɛ́ kɛ, kɛbì à mɛ poɛ̀n hwìɖǐi kà ɓɛ́ waà tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ ɓěɔ̀ se jǎà kɛ. Kũ̀à ɓɛ́ Zùù Hwɛ̀ǐn-hwɛ̀ǐnɔ̀ nyuà ɖé à múɛɛ seɛ nyuɛ ɓɛ́ìn ɓɛ́ Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ séínɛ̀ cĩ́í-kpèɖè ké hwɔìn.
À mɛ dyé ti ɓɛ́ à ké Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ tɔ̀ɔ̀ ɓě nììn fɔ̀nɔ̀-hwòɖǒ dyi kpɔ̃ ɖekè. À dyi à mìɔùn dyí ɓúáìn ní, nìí, ɔ muɛ nyuùn ɓɛ́ à kéɛ hwìɖǐi poìn kà ɓɛ́ à dyuò cɔ́cì jè dyí mìɔ mɔɔ à zà Báɓòɔ̀ xwíníín mú dyí-sɛ́ɖɛ́ìn-kà mìɔ ké à zi nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě dyí kɛ. Ɔ jǔ ké zùù nìà ɖé à múɛɛ dyi wɔ̃́ ɓɛ́ à ké à mìɔùn ɓíɖíi dyà, ɓɛ́ à ké nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě ɖɛ tɛ̀mɛ̀ìn ɔ kè ɓɛ́ à ké nyɔ tɔ̀ɔ̀ ɓě nììn wuɖu ɖùǔ gbo tò ní, nìí, à mú Kɛ́ɖɛ́ì-ɖeín-nà-nyɔ̀ nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓě jǔùn, ɓɛ́ à kéɛ nyu ɓɛ́ gbo-kpɔ̃ìn-kpɔ̃ìn ké ɓó Kɛ́ɖɛ́ì kpóɖó-dyùà mɔ̀à cɔ́cì-nyɔ̀ ɓěɔ̀ kɛɛ pṹa nì.
(9) À dyi hwòɖǒ sɔ̃́ ɓéɖé ɖé à nyuu-ɖɛ̀ ɓě mú ní, nìí, kã̀fĩ́á ɖò se nìɛ̀ ɓɛ́ìn ɓó à bìì fɔɔ.
“Nyɔ séín mɛ dyuò ɖɛ kɔ̃̀ jè wa ɓéɖéà hwìɖǐǐ-taɓa-taɓaa dyí ɖé wa mìɔùn nììn fɔ̀nɔ̀-hwòɖǒ mú” (Wóɖómà 14:5b).
SGC exists to equip rising Christian leaders around the world by providing free, high-quality theological resources. We gladly grant permission for you to print and distribute our courses under these simple guidelines:
No Changes – Course content must not be altered in any way.
No Profit Sales – Printed copies may not be sold for profit.
Free Use for Ministry – Churches, schools, and other training ministries may freely print and distribute copies—even if they charge tuition.
No Unauthorized Translations – Please contact us before translating any course into another language.
All materials remain the copyrighted property of Shepherds Global Classroom. We simply ask that you honor the integrity of the content and mission.